Author: Dr. Meera Jindal, Consultant – Fertility specialist
માતાપિતા બનવાની યાત્રા આનંદથી ભરપૂર છે અને તેના પોતાના પણ અવરોધ છે. મોટાભાગના યુગલો વિવિધ કારણોને લીધે જીવનમાં મોટી ઉંમરે બાળકો પેદા કરવાનું પસંદ કરે છે. આસિસ્ટેડ રિપ્રોડક્ટિવ ટેક્નૉલૉજીને કારણે, આ નિર્ણય લેવાનું સરળ બની ગયું છે અને વ્યક્તિ હજી પણ સખત વિચાર કર્યા વિના તેમના લક્ષ્યો અને પ્રાથમિકતાઓ પૂરી કરી શકે છે.
જો કે, “મૂળ પ્રજનનક્ષમ વય” ન હોય તેવી વયે ગર્ભવતી થવાના પણ તેના પોતાના પડકારો છે.
એ હકીકતને નકારી ન શકાય કે વય પ્રજનનક્ષમતાને અસર કરે છે. અને વય સાથે સ્ત્રીની પ્રજનનક્ષમતા ઘટતી જાય છે. 30ની ઉંમરની સ્ત્રીને ગર્ભધારણ કરવામાં થોડો વધુ સમય લાગી શકે છે પરંતુ તે અશક્ય નથી.
તેથી જિજ્ઞાસુ વિચારોને આરામ આપવા માટે, હા, 35 વર્ષથી વધુ ઉંમરની સ્ત્રીઓને ગર્ભ ધારણ કરવાની ઘણી સારી તકો હોય છે પરંતુ તેમાં સંકળાયેલા જોખમો હોય છે.
કારણો કે જે 35ની ઉંમર પછી ગર્ભધારણ મુશ્કેલ બનાવે છે
- ઓવ્યુલેશનમાં ઘટાડો
- ઈંડાની ગુણવત્તા અને માત્રામાં ઘટાડો
- સર્જરી અથવા ચેપને કારણે ફેલોપિયન ટ્યુબ અથવા સર્વિક્સમાં ઈજાગ્રસ્ત પેશી
- ફાઈબ્રોઈડ અથવા ગર્ભાશયની વિકૃતિઓ
- એન્ડોમેટ્રિઓસિસ
- ડાયાબિટીસ અથવા હાઈ બ્લડ પ્રેશર જેવી સ્થિતિઓ
શું કરવું?
મોટા ભાગના કિસ્સાઓમાં, 35 વર્ષથી વધુ ઉંમરની અને કોઈ મૂળ પ્રજનન સમસ્યાઓ વિનાની તંદુરસ્ત સ્ત્રી કુદરતી રીતે ગર્ભવતી થઈ શકે છે અને તંદુરસ્ત બાળક પેદા કરી શકે છે.
પરંતુ જો દંપતી કુદરતી રીતે ગર્ભધારણ કરવામાં અસમર્થ હોય તો તેઓ હંમેશા વૈકલ્પિક ફર્ટિલિટી સારવારો લઈ શકે છે જેમ કે:
- આઈયુઆઈ (ઇન્ટ્રા ગર્ભાશય બીજદાન): સારી ગુણવત્તાવાળા શુક્રાણુઓ પસંદ કરવામાં આવે છે અને ગર્ભાધાનમાં મદદ કરવા માટે ગર્ભાશયમાં ઇન્જેક્ટ કરવામાં આવે છે.
- આઈવીએફ (ઇન વિટ્રો ફર્ટિલાઇઝેશન): ગર્ભ પેદા કરવા માટે પ્રયોગશાળામાં શુક્રાણુ સાથે ઇંડાને નિશ્ચેચિત કરવામાં આવે છે જે સ્ત્રીના ગર્ભાશયમાં રોપવામાં આવશે અથવા તેને ફ્રીઝ કરીને પાછળથી ઉપયોગ માટે જાળવવામાં આવે છે.
- ઉપરાંત, હંમેશા તમારા ઈંડાને ફ્રીઝ કરવાનો વિકલ્પ હોય છે.
જોખમો
દરેક ગર્ભાવસ્થા અનન્ય છે. 20 અને 30ની શરૂઆતની સ્ત્રીઓની તુલનામાં 30ના અંતની ઉંમર વાળી સ્ત્રીઓને તેમની ગર્ભાવસ્થામાં જટિલતાઓ થવાની સંભાવના છે. કેટલાક જોખમોમાં શામેલ છે:
- કસુવાવડ
- જન્મજાત ખામીઓ
- ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન હાઈ બ્લડ પ્રેશર અને ડાયાબિટીસ થઈ શકે છે
- અકાળ જન્મ અથવા જન્મ સમયે ઓછું વજન
- પ્લેસેન્ટાની સમસ્યાઓ
આ જોખમોને સારી જન્મપૂર્વની સંભાળ વડે નિયંત્રિત કરી શકાય છે અને ટાળી શકાય છે. કોઈ વ્યક્તિ જન્મપૂર્વ સ્ક્રીનીંગ પરીક્ષણો પસંદ કરી શકે છે અને તેમાં સામેલ જોખમો (જો કોઈ હોય તો) વિશે માહિતગાર રહી શકે છે.
પ્રજનનક્ષમતા વધારવાની રીતો:
તમારી જીવનશૈલીમાં થોડા ફેરફારો અને ગર્ભાવસ્થા માટે તમારા શરીરને તૈયાર કરવાથી પ્રક્રિયા સરળ બને છે અને ગર્ભધારણની શક્યતાઓ વધારવામાં મદદ મળી શકે છે.
યાદ રાખવા માટેની કેટલીક બાબતો અહીં આપેલ છે:
- માસિક ચક્રની લંબાઈને સમજવાથી, ફર્ટાઈલ વિન્ડો અને ઓવ્યુલેશનને ટ્રેક કરીને અને નિયમિત અસુરક્ષિત સંભોગ કરવાથી, વ્યક્તિને ગર્ભાવસ્થા થવાની સારી તક મળી શકે છે.
- તમારા નિયમિત તબીબી પરીક્ષણો સાથે અદ્યતન રહો.
- સ્વસ્થ જીવનશૈલીમાં ફેરફારો પસંદ કરો જેમ કે ધૂમ્રપાન અને આલ્કોહોલ છોડો, કેફીન મર્યાદિત કરો, પૂરતી ઊંઘ લો અને સ્વસ્થ સંતુલિત આહાર લો.
- મધ્યમ કસરત કરો અને સ્વસ્થ વજન જાળવી રાખો.
- તણાવ દૂર કરવા માટે સમય કાઢો. ગર્ભાવસ્થાની યોજના કરતી વખતે માનસિક સ્વાસ્થ્ય પણ એટલું જ મહત્વનું છે.
- જો તમને પ્રસુતિપૂર્વ વિટામિનની જરૂર હોય તો તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લો.
- કોઈપણ પ્રજનન સમસ્યાઓના કિસ્સામાં તમારા ફર્ટિલિટી નિષ્ણાતનો સંપર્ક કરો અને પ્રજનનક્ષમતાના પડકારવાળા યુગલોને મદદ કરવા માટે ઉપલબ્ધ વિવિધ ફર્ટિલિટી સારવાર વિશે જાણો.
ગર્ભાવસ્થા એ એક રોમાંચક યાત્રા છે અને 35 વર્ષની ઉંમરે ગર્ભાવસ્થાનું આયોજન ભારી અને માંગણીભર્યું લાગે છે. સામાજિક કલંક અને વય-સંબંધિત સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ માત્ર તણાવમાં વધારો કરે છે. જોખમોને સમજવું અને સમગ્ર યાત્રામાં કેવી રીતે આગળ વધવું તે વિશે માહિતગાર રહેવું વસ્તુઓને પરિપ્રેક્ષ્યમાં રાખવામાં મદદ કરે છે.
પ્રજનનક્ષમતાના પડકારવાળા યુગલો માટે પણ આશા છે, કારણ કે માતાપિતા બનવાના સ્વપ્નને પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરવા માટે ઘણા પુરાવા આધારિત ફર્ટિલિટી સારવાર વિકલ્પો અને સંશોધન-સમર્થિત પ્રજનન તકનીકો ઉપલબ્ધ છે.