ଦୁଇ ସପ୍ତାହର ଅପେକ୍ଷା: ଏହା ବିଷୟରେ ସବୁକିଛି ଜାଣନ୍ତୁ

Author: Dr. Sai Manasa Darla, Consultant, Fertility Specialist &  Laparoscopic Surgeon

ଯେଉଁମାନେ IVF ଚିକିତ୍ସା ନେବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି ଏବଂ “ଦୁଇ ସପ୍ତାହର ଅପେକ୍ଷା” ବିଷୟରେ ଜାଣିନାହାଁନ୍ତି, ସେମାନେ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ ନାହିଁ, ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ ଏହା ବିଷୟରେ ସବୁକିଛି ଜଣାଇବୁ।

ପ୍ରଥମେ, ଆପଣ HCG ହର୍ମୋନ୍ ବିଷୟରେ ଜାଣିଛନ୍ତି କି?

ହ୍ୟୁମାନ କୋରିଓନିକ ଗୋନାଡୋଟ୍ରୋପିନ (hCG) ହେଉଛି ଏକ ହର୍ମୋନ ଯାହା ଗର୍ଭାଶୟ ଭିତ୍ତିରେ ଭ୍ରୂଣର ସଂଯୋଗ ପରେ ନିର୍ଗତ ହୁଏ ଏବଂ ଏହା ସଫଳ ପ୍ରତିରୋପଣକୁ ସୂଚାଇଥାଏ। ଏହା ଗର୍ଭାଶୟ ଆସ୍ତରଣର ବିକାଶ ଏବଂ ଭ୍ରୁଣ ବୃଦ୍ଧିରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ।

ରକ୍ତ ଏବଂ ପରିସ୍ରା ନମୁନାରେ HCGର ଉପସ୍ଥିତି ଗର୍ଭଧାରଣକୁ ସୂଚିତ କରିଥାଏ।

ଦୁଇ ସପ୍ତାହର ଅପେକ୍ଷା ଅବଧି କ’ଣ?

IVF ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମୟରେ ଭ୍ରୂଣ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହେବା ପରେ ଭ୍ରୂଣକୁ ଗର୍ଭାଶୟ ଭିତ୍ତିରେ ପ୍ରତିରୋପଣ କରିବା ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପରିମାଣର hCG (ହ୍ୟୁମାନ କୋରିଓନିକ୍ ଗୋନାଡୋଟ୍ରୋପିନ୍) ହରମୋନ୍ ଉତ୍ପାଦନ କରିବାକୁ ପ୍ରାୟ 2 ସପ୍ତାହ ସମୟ ଲାଗିଥାଏ, ଯାହାକୁ ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ଦ୍ୱାରା ବିଶ୍ଳେଷଣ କରାଯାଇପାରିବ। ପଜିଟିଭ୍ ଗର୍ଭଧାରଣ ସୂଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଭ୍ରୂଣ ସ୍ଥାନାନ୍ତର ଏବଂ ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଅବଧିକୁ ଦୁଇ ସପ୍ତାହର ପ୍ରତୀକ୍ଷା ଅବଧି କୁହାଯାଏ।

IVF ପରେ ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ପରୀକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ କାହିଁକି ଦୁଇ ସପ୍ତାହ ଅପେକ୍ଷା କରିବା ଉଚିତ୍?

ପରିସ୍ରା ଦ୍ୱାରା ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ପରୀକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅର୍ଥାତ୍ ଘରୋଇ ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ପରୀକ୍ଷା କେବଳ ପରିସ୍ରାରେ hCG ର ଉପସ୍ଥିତି ଚିହ୍ନଟ କରିଥାଏ। ଯେଉଁଠାରେ କି ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ଶରୀରରେ ଥିବା hCGର ପରିମାଣକୁ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ। ଶରୀରରେ ଥିବା hCGର ମାତ୍ରା ସହିତ ହର୍ମୋନ ସ୍ତରରେ ଧୀରେ ଧୀରେ ବୃଦ୍ଧି ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ ଯାହା ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ସାହାଯ୍ୟରେ ସଫଳ ପ୍ରତିରୋପଣର 11-14 ଦିନ ପରେ ହିଁ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରାଯାଇପାରିବ।

ଏହାସହିତ, IVF ସମୟରେ ଯଦି hCGକୁ ଡିମ୍ବାଶୟ ଷ୍ଟିମୁଲେସନ୍ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ତେବେ କୃତ୍ରିମ hCGକୁ ଶରୀର ଛାଡ଼ିବାକୁ ପ୍ରାୟ 14-16 ଦିନ ସମୟ ଲାଗିଥାଏ। ତେଣୁ ଘରୋଇ ପରୀକ୍ଷା ଅପେକ୍ଷା ଭ୍ରୁଣ ସ୍ଥାନାନ୍ତରର ଦୁଇ ସପ୍ତାହ ପରେ ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ହେଉଛି ଗର୍ଭଧାରଣ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାର ସଠିକ ଉପାୟ। ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ଦ୍ୱାରା ଫଲ୍ସ ପଜିଟିଭ୍ ଏବଂ ଫଲ୍ସ ନେଗେଟିଭ୍ ଫଳାଫଳକୁ ମଧ୍ୟ ଏଡ଼ାଯାଇ ପାରିବ।

ଭ୍ରୂଣ ସ୍ଥାନାନ୍ତର ପରେ ଆଶା କରାଯାଉଥିବା ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ:

• ସ୍ପଟିଂ ବା ରକ୍ତସ୍ରାବ
• କ୍ରାମ୍ପ୍ ଏବଂ ପେଲ୍‌ଭିକ୍ ଯନ୍ତ୍ରଣା
• ସ୍ତନ ଫୁଲିବା
• ହାଲିଆ ଲାଗିବା
• ମୁଣ୍ଡ ବୁଲେଇବା
• ଯୋନିରୁ ହେଉଥିବା ସ୍ରାବରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ
• ଋତୁସ୍ରାବ ନହେବା

ଲକ୍ଷଣ ବିଷୟରେ ବହୁତ ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ ନାହିଁ। ଲକ୍ଷଣ ଅଧିକ ଗମ୍ଭୀର ନ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆପଣ ଆତଙ୍କିତ ହେବାର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ। ଯଦି ଲକ୍ଷଣ ଅତ୍ୟଧିକ ଅସୁବିଧା ସୃଷ୍ଟି କରେ ତେବେ ଆପଣଙ୍କ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରନ୍ତୁ।

IVF ପରେ ପ୍ରତିରୋପଣରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାକୁ ଆପଣ କ’ଣ କରିପାରିବେ?

ସ୍ଥାନାନ୍ତର ପରେ, ପ୍ରତିରୋପଣର ସମ୍ଭାବନା ଭ୍ରୁଣ ଏବଂ ଗର୍ଭାଶୟ ଆସ୍ତରଣ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ, ଏବଂ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଆଉ କିଛି ଅଧିକ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ଏହି ଚାପପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ କଷ୍ଟକର ସମୟକୁ ଅତିବାହିତ କରିବା ଭାବନାତ୍ମକ, ଶାରୀରିକ ଏବଂ ମାନସିକ ସ୍ତରରେ କଷ୍ଟକର ଅଟେ।

ଆମେ ଆଣିଦେଉଛୁ ଆପଣଙ୍କ 2-ସପ୍ତାହର ଅପେକ୍ଷା ପାଇଁ କିଛି ଟିପ୍ସ:

• ସହଜର କାମ କରନ୍ତୁ। ଭାରି ଜିନିଷ ଉଠାଇବା, ହଟ୍ ବାଥ୍ ଏବଂ ଅଧିକ ବ୍ୟାୟାମ କରିବା ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ।
• ମଦ୍ୟପାନ, ଧୂମପାନ କିମ୍ବା ତମାଖୁଠାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ।
• ଆପଣଙ୍କ ଡାକ୍ତର ନ କହିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଔଷଧ ସେବନ ବନ୍ଦ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଛାଡ଼ନ୍ତୁ ନାହିଁ।
• ମୁଡ୍ ସ୍ୱିଙ୍ଗ୍ ଏବଂ ହର୍ମୋନ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସ୍ୱାଭାବିକ ଅଟେ। ସମୟ ବାହାର କରି କିଛି ବିଶ୍ରାମ କୌଶଳ ଅଭ୍ୟାସ କରନ୍ତୁ।
• ସ୍ପଟିଂ ଏବଂ ରକ୍ତସ୍ରାବ ହୋଇପାରେ। ଭୟଭୀତ ହୁଅନ୍ତୁ ନାହିଁ। ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନିଅନ୍ତୁ।
• ସୁଷମ ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତୁ ଏବଂ ଭଲଭାବରେ ଶୁଅନ୍ତୁ।
• ଫଲ୍ସ ପଜିଟିଭ୍ ଫଳାଫଳକୁ ଏଡ଼ାଇବା ପାଇଁ 2 ସପ୍ତାହ ଶେଷ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଘରୋଇ ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ପରୀକ୍ଷା କରନ୍ତୁ ନାହିଁ।
• ଆପଣଙ୍କର ତୀବ୍ର ପେଲ୍‌ଭିକ୍ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ କ୍ରାମ୍ପ୍ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ ଏବଂ ଏହାସହିତ ରକ୍ତସ୍ରାବ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ। ଏହା ସ୍ୱାଭାବିକ ଅଟେ ଏବଂ ଭୟଭୀତ ହୁଅନ୍ତୁ ନାହିଁ।
• ଯୌନ ସମ୍ପର୍କରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ। ଭ୍ରୂଣ ସ୍ଥାନାନ୍ତର ପରେ ଯୌନ ସମ୍ପର୍କ ରଖିବା ଏକ ଭଲ ପଦକ୍ଷେପ ନୁହେଁ।

ଶେଷକଥା:

ଶେଷରେ, ସବୁକିଛି ଭଲ ହେବା ପାଇଁ ଆଶା ରଖନ୍ତୁ କିନ୍ତୁ ଖରାପ ପରିସ୍ଥିତି ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ ରୁହନ୍ତୁ। ପ୍ରାୟତଃ ଦୁଇ ସପ୍ତାହର ପ୍ରତୀକ୍ଷାକୁ ପ୍ରଜନନ ଚିକିତ୍ସାର ସବୁଠାରୁ କଠିନ ଅଂଶ ବୋଲି କୁହାଯାଏ ଏବଂ ଏହା ଏକ ଚିନ୍ତାଜନକ ସମୟ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ। କିନ୍ତୁ ଏହି ଅପେକ୍ଷା ଯୋଗ୍ୟ ଅଟେ।

ଆମେ ଆଶା କରୁଛୁ ଯେ ଉପରୋକ୍ତ ଟିପ୍ସ ଆପଣଙ୍କୁ ଦୁଇ ସପ୍ତାହର ଅପେକ୍ଷା ଅବଧିରେ ନେଭିଗେଟ୍ କରିବାରେ ଏବଂ ଏହାର ମୁକାବିଲା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ।