Author: Dr. Sai Manasa Darla, Consultant, Fertility Specialist & Laparoscopic Surgeon
హార్మోన్లు మానవ శరీర వ్యవస్థ యొక్క క్రమబద్ధమైన పనితీరులో అంతర్భాగమైన కారకం. మానవ పునరుత్పత్తి వ్యవస్థ యొక్క సరైన పనితీరులో అవి ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తాయి. స్త్రీ పునరుత్పత్తి వ్యవస్థ మరియు ఋతు చక్రం ఎక్కువగా హార్మోన్ల ద్వారా ప్రభావితమవుతాయి మరియు హార్మోన్ల సూక్ష్మ సమతుల్యతలో ఏదైనా అంతరాయం ఏర్పడితే అది సంతానోత్పత్తి సమస్యలకు దారితీస్తుంది.
మహిళల్లో వంధ్యత్వానికి హార్మోన్ల అసమతుల్యత అత్యంత సాధారణ కారణం. ఈ సమగ్ర పద్దతుల స్వంత ప్రయోజనాలకి కృతజ్ఞతలు ఎందుకంటే, ఆధునిక వైద్యం హార్మోన్ల అసమతుల్యతను చికిత్స చేయగలిగినప్పటికీ, సమగ్ర పద్ధతులు ఎండోక్రైన్ వ్యవస్థను మరియు పూర్తి మానవ శరీర వ్యవస్థకు చికిత్స చేయడంలో మరియు నయం చేయడంలో సహాయపడతాయి. ఇటీవలి కాలంలో దృష్టిని ఆకర్షించే అటువంటి సమగ్ర విధానం “సీడ్ సైక్లింగ్” (విత్తన చక్రం) అనే భావన.
సీడ్ సైక్లింగ్ అంటే ఏమిటి మరియు ఇది మరొక పంథా అయితే అది నిజంగా సహాయపడుతుందా అని తెలుసుకుందాం.
సీడ్ సైక్లింగ్ ను తెలుసుకోండి:
సీడ్ సైక్లింగ్ లో ఋతు చక్రం యొక్క వివిధ దశలలో అంటే ఫోలిక్యులార్ ఫేజ్ మరియు లూటియల్ ఫేజ్ లలో అవిసె, గుమ్మడి, పొద్దుతిరుగుడు మరియు నువ్వుల గింజలను తినడం ఉంటుంది. ఇది హార్మోన్లను సమతుల్యం చేయడంలో సహాయపడుతుంది మరియు మహిళల్లో సంతానోత్పత్తిని మెరుగుపరుస్తుంది.
సీడ్ సైక్లింగ్ ప్రయోజనాలు
– క్రమరహిత ఋతుచక్రాలను నియంత్రిస్తుంది
– పిసిఓలు మరియు తత్సంబంధిత లక్షణాలలో సహాయపడుతుంది
– పిఎంఎస్ లక్షణాలను తగ్గిస్తుంది
– హార్మోన్ల అసమతుల్యత కారణంగా ఏర్పడే మొటిమలను తగ్గిస్తుంది
– ముందస్తు /ముగిసిన -రుతువిరతి లక్షణాలను సులభతరం చేస్తుంది
– కామవాంఛను మెరుగుపరుస్తుంది
సీడ్ సైక్లింగ్ ఎలా పని చేస్తుంది?
పీరియడ్స్ కోసం సీడ్ సైక్లింగ్మరియు పిసిఒఎస్ కోసం సీడ్ సైక్లింగ్ అనే భావన మహిళల్లో స్ఫూర్తిని పొందింది, ఎందుకంటే ఇది ఋతు చక్రంలో నిరంతరం మారుతున్న కీలక హార్మోన్ల సమతుల్యతను ( ఈస్ట్రోజెన్ మరియు ప్రొజెస్టిరాన్) కాపాడుతుంది.
సీడ్ సైక్లింగ్ యొక్క ప్రయోజనాలను బాగా అర్థం చేసుకోవడానికి ఋతు చక్రం మరియు దాని దశలను అర్థం చేసుకోవడం ముఖ్యం. సగటున ఋతు చక్రం 28 రోజులకు వస్తుంది మరియు 2 దశలను కలిగి ఉంటుంది.
ఋతు చక్రం యొక్క దశలు:
ఫోలిక్యులార్ దశ:
ఇది ఋతుచక్రం యొక్క మొదటి రోజు నుండి అండోత్సర్గము రోజు వరకు లెక్కించబడే మొదటి దశ, అంటే ఋతు చక్రంయొక్క మొదటి రెండు వారాలు (రోజు 1-14). ఈ దశలో, గర్భాశయ పొర తొలగింపబడుతుంది మరియు ఫోలికల్-స్టిమ్యులేటింగ్ హార్మోన్ (FSH) అండాశయాలను ప్రేరేపిస్తుంది మరియు అండాల అభివృద్ధిని ప్రారంభిస్తుంది. ఈ ప్రక్రియ ఈస్ట్రోజెన్ స్థాయిలపెరుగుదలకు దారితీస్తుంది. ఆరోగ్యకరమైన ఈస్ట్రోజెన్ స్థాయిలు గర్భాశయ పొరల నిర్మాణానికి సహాయపడతాయి మరియు లైంగిక వాంఛను పెంచడంలో పాత్ర పోషిస్తాయి.
లూటియల్ దశ:
ఋతు చక్రం యొక్క రోజు 15 – 28 ను లుటియల్ దశ అని పిలుస్తారు, అంటే ఇది అండోత్సర్గం నుండి ప్రారంభమై తరువాతి కాలం వరకు ఉంటుంది. లూటియల్ దశలో ప్రొజెస్టెరాన్ ఆధిపత్య హార్మోన్ గా ఉంటుంది. అండోత్సర్గం తరువాత, మొదటి త్రైమాసికంలో గర్భధారణను నిలవడానికి మరియు నిర్వహించడానికి ప్రొజెస్టెరాన్ స్థాయిలు పెరుగుతాయి.
అలాగే, సీడ్ సైక్లింగ్ (విత్తన చక్రం) యొక్క ప్రయోజనాల విషయానికి వస్తే లిగ్నాన్స్, ఫైబర్స్, ఒమేగా -3 కొవ్వు ఆమ్లాలు, విటమిన్లు మరియు ఖనిజాలు వంటి పోషకాల ఉనికికి కారణమని చెప్పవచ్చు. ఈ పోషకాలు ఈస్ట్రోజెన్, ప్రొజెస్టెరోన్ ల వంటి సెక్స్ హార్మోన్ ల సమతుల్యత కు తోడ్పడతాయి మరియు వాపును తగ్గిస్తాయి.
సీడ్ సైక్లింగ్ ప్రయోజనాలు ఏమిటి?
1.ఋతుచక్రాలకు సీడ్ సైక్లింగ్:
క్రమరహిత ఋతు చక్రాలను తిరిగి సరైన వ్యవస్థలోకి తీసుకురావడానికి సీడ్ సైక్లింగ్ అనేది సమర్థవంతమైన మరియు సహజమైన పద్ధతి. ఫోలిక్యులార్ దశలో, అవిసె గింజలు మరియు గుమ్మడి గింజలను తినండి. అవిసె గింజలలో ఉండే లిగ్నాన్లు మరియు ఫైటోఈస్ట్రోజెన్ లు ఈస్ట్రోజెన్ ను అనుకరించడం ద్వారా ఈస్ట్రోజెన్ స్థాయిలను సమతుల్యం చేస్తాయి. అవిసె గింజలు కూడా లూటియల్ దశలో ప్రొజెస్టెరాన్ ఉత్పత్తిని పెంచడంలో ప్రయోజనకరమైన పాత్రను పోషిస్తాయి. గుమ్మడి గింజలు ఒమేగా -3 కొవ్వు ఆమ్లాల యొక్క గొప్ప వనరులు.
లూటియల్ దశలో ప్రొజెస్టెరాన్ ఉత్పత్తికి మద్దతుగా ఒక చెంచా పొద్దుతిరుగుడు గింజలు మరియు నువ్వులను జోడించండి. నువ్వులలోని లిగ్నాన్లు ప్రొజెస్టెరాన్ హార్మోన్ లో సమతుల్యతకు సహాయపడి ఋతుక్రమం ఆగిపోయిన మహిళల యొక్క రక్తంలో కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలు మరియు యాంటీఆక్సిడెంట్ లను మెరుగుపరుస్తాయి. పొద్దుతిరుగుడు గింజలు ఆరోగ్యకరమైన కొవ్వులకు అద్భుతమైన మూలం, ఇవి పునరుత్పత్తి వ్యవస్థ యొక్క సరైన పనితీరుకు అవసరం.
పీరియడ్‌ ల కోసం సీడ్ సైక్లింగ్ ను ఎప్పుడు ప్రారంభించాలి?
ఋతు చక్రం యొక్క మొదటి రోజున సీడ్ సైక్లింగ్ ప్రారంభించడం మంచిది.
2.పిసిఓఎస్ కోసం సీడ్ సైక్లింగ్:
పిసిఒఎస్ కోసం సీడ్ సైక్లింగ్ ను ఉపయోగించడం వల్ల అండాశయ తిత్తుల సంఖ్యను తగ్గించడం వంటి అనేక ప్రయోజనాలు లభిస్తాయి. గుమ్మడి మరియు నువ్వుల గింజలలో ఉన్న జింక్, ప్రొజెస్టెరాన్ మరియు ఈస్ట్రోజెన్ స్థాయిల హార్మోన్ల సమతుల్యతను మెరుగుపరుస్తుంది మరియు ఆండ్రోజెన్ లను తగ్గించడం ద్వారా వాటి పనితీరును మెరుగుపరుస్తుంది. పిసిఒఎస్ కోసం సీడ్ సైక్లింగ్ ఉపయోగించడం థైరాయిడ్ పనితీరును కూడా మెరుగుపరుస్తుంది. అవిసె గింజలు మరియు పొద్దుతిరుగుడు గింజలలో కనిపించే ఒమేగా -3 కొవ్వు ఆమ్లాలు ఇన్సులిన్ నిరోధకత మరియు రక్తంలో కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలను తగ్గించడంలో సహాయపడతాయి.
3.గర్భం దాల్చడానికి సీడ్ సైక్లింగ్:
సమతుల్య హార్మోన్లు, నియంత్రిత ఋతు చక్రం, మెరుగైన అండోత్సర్గంమరియు పెరిగిన ప్రొజెస్టెరాన్ మరియు ఈస్ట్రోజెన్ స్థాయిలు వంటి సీడ్ సైక్లింగ్ యొక్క బహుళ ప్రయోజనాల కారణంగా సంతానోత్పత్తిని మెరుగుపరచడానికి కూడా సీడ్ సైక్లింగ్ ప్రయోజనకరంగా ఉంటుందని చెప్పడం సురక్షితం.
– పొద్దుతిరుగుడు విత్తనాలలో ఉండే విటమిన్ ఇ ఫలదీకరణం మరియు సానుకూల గర్భ ఫలితాల అవకాశాలను మెరుగుపరచడం కొరకు అండం మరియు వీర్యం యొక్క నాణ్యతను మెరుగుపరుస్తుంది.
– విత్తనాలలో ఉండే యాంటీఆక్సిడెంట్లు గర్భధారణ అవకాశాలను పెంచడానికి వాపును తగ్గిస్తాయి.
కీలక అంశాలు:
పునరుత్పత్తి వ్యవస్థ యొక్క సరైన పనితీరుకు అవసరమైన ముఖ్యమైన కొవ్వు ఆమ్లాలు, విటమిన్లు, ఖనిజాలు మరియు యాంటీఆక్సిడెంట్లు మహిళ యొక్క హార్మోన్ల ఆరోగ్యంపై తీవ్ర ప్రభావాన్ని చూపే నాలుగు విత్తనాల ద్వారా దోహదపడతాయి. అయినప్పటికీ, ఇది హార్మోన్ల అసమతుల్యతకు పూర్తి నివారణ కాదని గుర్తుంచుకోవడం ముఖ్యం, మీరు సీడ్ సైక్లింగ్ ఎంచుకునే ముందు సంతానోత్పత్తి నిపుణుడిని సంప్రదించండి.