ઇંડા દાન સાથે આઈવીએફ વિશે તમારે જાણવા જેવી તમામ બાબતો
Author: Dr. Sai Manasa Darla, Consultant, Fertility Specialist & Laparoscopic Surgeon
ઓછા ઓવેરિયન રિઝર્વ (અંડાશયમાં હાજર ફળદ્રુપ ઇંડાની સંખ્યા) ધરાવતી સ્ત્રીઓ અથવા ઓછી ગુણવત્તાવાળા ઇંડા ધરાવતી સ્ત્રીઓ માટે, ઇંડા દાન સાથે આઈવીએફ એ રાહતનો શ્વાસ છે. ઇંડા દાતા પ્રક્રિયા સાથે આઈવીએફ યુગલોને તેમના માતાપિતા બનવાના સ્વપ્નને પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરે છે.
ઇંડા દાન સાથે આઈવીએફ શું છે?
ઇંડા દાન સાથે આઈવીએફ એ સહાયિત પ્રજનન તકનીક છે. તે પરિપક્વ ઇંડાનો ઉપયોગ કરે છે જે અનામી ઇંડા દાતા પાસેથી એકત્રિત કરવામાં આવે છે. આ પુનઃપ્રાપ્ત ઇંડા પછી પુરૂષ સાથીના શુક્રાણુ સાથે નિશ્ચેચિત કરવામાં આવે છે. ગર્ભાધાન પર, પરિણામી ગર્ભ રોપવા માટે પ્રાપ્તકર્તાના ગર્ભાશયમાં સ્થાનાંતરિત થાય છે.
ઇંડા દાન સાથે આઈવીએફની કોને જરૂર છે?
નીચે જણાવેલા સંકેતોથી પીડાતી સ્ત્રીઓ માટે ઇંડા દાન સાથે આઈવીએફની ભલામણ કરવામાં આવે છે:
– અકાળ મેનોપોઝ
– અકાળે અંડાશયની નિષ્ફળતા
– ઓછું ઓવેરિયન રિઝર્વ
– પુનરાવર્તિત નિષ્ફળ આઈવીએફ પ્રક્રિયાઓ
– તબીબી પરિસ્થિતિઓ અને સારવારો જેમ કે કેન્સર અને કીમોથેરાપી
– વારસાગત અને જન્મજાત સમસ્યાઓ
– માતૃત્વ માટે મોટી વય
ઈંડા દાતા માટેના માપદંડ શું છે?
આસિસ્ટેડ રિપ્રોડક્ટિવ ટેક્નોલોજી (રેગ્યુલેશન) બિલ, 2021માં સ્ત્રીને ઈંડા દાતા બનવાના માપદંડો નક્કી કરવામાં આવ્યા છે. એ જાણવું અગત્યનું છે કે ભારતમાં ઈંડાનનુ દાન એક અનામી પ્રક્રિયા છે.
· ઈંડા દાતા 23 થી 35 વર્ષની વચ્ચેની તંદુરસ્ત મહિલા હોવી જોઈએ.
· ઈંડા દાતા તેના જીવનકાળમાં માત્ર એક જ વાર ઈંડાનું દાન કરી શકે છે અને 7 થી વધુ ઈંડા મેળવવા જોઈએ નહીં.
· એક એઆરટી બેંકે ઉસાઈટ દાતાના સંબંધમાં તમામ જરૂરી માહિતી મેળવવી જોઈએ, જેમાં નામ, આધાર નંબર, સરનામું અને અન્ય જરૂરી વિગતોનો સમાવેશ થાય છે.
· દાતાના ગેમેટને દસ વર્ષથી વધુ સમય માટે સંગ્રહિત કરવામાં આવશે નહીં અને આવા સમયગાળાના અંતે આવા ગેમેટને નાશ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે અથવા દંપતી અથવા વ્યક્તિગત સંમતિથી સંશોધન હેતુઓ માટે આ કાયદા હેઠળ નોંધાયેલ સંશોધન સંસ્થાને દાન કરવામાં આવશે
· દાતાની તબીબી તપાસ: દાતાની નીચેના ચેપી રોગો માટે પરીક્ષણ કરવામાં આવશે, જેમ કે હ્યુમન ઇમ્યુનોડેફિસિયન્સી વાયરસ (HIV) બંને પ્રકાર 1 અને 2, હેપેટાઇટિસ બી વાયરસ (HBV), હેપેટાઇટિસ સી વાયરસ (HCV), VDRL દ્વારા ટ્રેપોનેમેપેલીડમ (સિફિલિસ) .
· દાતાએ તેના ગેમેટમાંથી જન્મેલ બાળક અથવા બાળકો પરના તમામ માતાપિતાના અધિકારોનો ત્યાગ કરવાનો પડશે.
ઈંડા દાતા સાથે આઈવીએફની પ્રક્રિયા શું છે?
ઈંડા દાતા પ્રક્રિયા સાથે આઈવીએફને વ્યાપક રીતે વિભાજિત કરી શકાય છે:
1. પ્રાપ્તકર્તાનું મૂલ્યાંકન
ફર્ટિલિટી નિષ્ણાત દ્વારા મૂળભૂત મૂલ્યાંકન કરવામાં આવે છે. પ્રક્રિયામાં દખલ કરી શકે તેવી કોઈપણ અસાધારણતાને ઓળખવા માટેના પરીક્ષણોનો સમાવેશ મૂલ્યાંકનમાં થાય છે.
પરીક્ષણોમાં શામેલ છે:
· ગર્ભાશયમાં અસાધારણતા શોધવા માટે અલ્ટ્રાસાઉન્ડ પરીક્ષણ
· મૂળભૂત રક્ત પરીક્ષણો (હોર્મોન પ્રોફાઇલ, સંપૂર્ણ બ્લડ પિક્ચર, વગેરે)
· સ્ક્રીનીંગ જેમ કે પેપ સ્મીયર અને મેમોગ્રામ
2. દાતાની પસંદગી
ઈંડા દાતા પ્રોફાઇલમાંથી દાતા પસંદ કરવામાં આવશે જે પ્રાપ્તકર્તા દંપતી સાથે શેર કરવામાં આવશે.
જણાવ્યા મુજબ, દાતા અનામી રહેશે. ભૌતિક લક્ષણો જેમ કે વંશીયતા, વાળનો રંગ, આંખનો રંગ અને અન્ય મૂળભૂત વિગતો જેમ કે શિક્ષણ અને નોકરી પ્રાપ્તકર્તા સાથે શેર કરવામાં આવશે.
3. દાતા અને પ્રાપ્તકર્તાના માસિક ચક્રને સમન્વયિત કરવા
પ્રાપ્તકર્તા અને ઇંડા દાતાના માસિક ચક્રને ઇંડા દાન પ્રક્રિયા સાથે આઈવીએફમાં સમન્વયિત કરવામાં આવે છે. આ સામાન્ય રીતે જન્મ નિયંત્રણ ગોળીઓનો ઉપયોગ કરીને કરવામાં આવે છે. એકવાર દાતા પસંદ કરવામાં આવે તે પછી પ્રાપ્તકર્તા મહિલાને તેમના સંબંધિત માસિક ચક્રને સમન્વયિત કરવા માટે એસ્ટ્રાડિઓલ ટેબ્લેટનો નિયત ડોઝ આપવામાં આવે છે જેથી પ્રાપ્તકર્તા મહિલાના ગર્ભાશયને તેના
માસિકના બીજા દિવસથી ગર્ભ સ્થાનાંતરણ માટે તૈયાર કરી શકાય. અને દાતાને ઓવેરિયન સ્ટિમ્યુલેશન માટે હોર્મોનલ ઇન્જેક્શન આપવામાં આવે છે.
4. ઈંડા દાતા પાસેથી ઇંડા એકત્ર કરવાની પ્રક્રિયા
દાતાનું ઓવેરિયન સ્ટિમ્યુલેશન
ઈંડા દાતાને હોર્મોનલ દવાઓ આપવામાં આવે છે જે અંડાશયને બહુવિધ પરિપક્વ ઇંડા બનાવવા માટે ઉત્તેજીત કરે છે.
દાતા પાસેથી ઈંડા પુનઃપ્રાપ્તિની પ્રક્રિયા
ઓવેરિયન સ્ટિમ્યુલેશન પછી, અંડાશયના ફોલિકલ્સ ઉસાઈટ પરિપક્વતા માટે ટ્રિગર થાય છે. તે જાણવું અગત્યનું છે કે અંડાશય યોગ્ય અને ઇચ્છિત ફોલિકલ કદ સુધી પહોંચ્યા પછી જ ટ્રિગર કરવામાં આવે છે. પરિપક્વતા પ્રક્રિયા પછી, જે સામાન્ય રીતે 11-12 દિવસ લે છે, ઈંડા સંગ્રહ પ્રક્રિયા અથવા ઇંડા પુનઃપ્રાપ્તિ પ્રક્રિયા અલ્ટ્રાસાઉન્ડ માર્ગદર્શન સાથે એનેસ્થેસિયા હેઠળ કરવામાં આવે છે.
5. ઈન વિટ્રો ફર્ટિલાઇઝેશન:
પુનઃપ્રાપ્તિ પછી ઈંડા કેવી રીતે નિશ્ચેચિત થાય છે?
ઇંડા એકત્ર કરવાની પ્રક્રિયાના દિવસે પ્રાપ્તકર્તાના સાથી પાસેથી વીર્યનો નમૂનો લેવામાં આવે છે. પુનઃપ્રાપ્ત ઇંડાને પછી શુક્રાણુના નમૂના સાથે નિયંત્રિત પ્રયોગશાળાની પરિસ્થિતિઓમાં નિશ્ચેચિત થવા દેવામાં આવે છે.
શુક્રાણુઓની ઓછી સંખ્યા અથવા શુક્રાણુની ઓછી ગતિશીલતા દર જેવા કેટલાક કિસ્સાઓમાં, ગર્ભાધાનમાં મદદ કરવા માટે ICSI કરવામાં આવે છે. ICSI (ઇન્ટ્રા સાયટોપ્લાઝમિક સ્પર્મ ઇન્જેક્શન) એ એક પદ્ધતિ છે જેમાં શ્રેષ્ઠ શુક્રાણુ નમૂનામાંથી એકત્રિત કરવામાં આવે છે અને ઉસાઈટમાં ઇન્જેક્ટ કરવામાં આવે છે.
નિશ્ચેચનના 3 થી 5 દિવસ પછી, પ્રત્યારોપણ અને સફળ ગર્ભાવસ્થાની તકો વધારવા માટે ટ્રાન્સફર કરતા પહેલા પરિણામી એમ્બ્રોયો બ્લાસ્ટોસિસ્ટ ચરણ સુધી વધવા દેવામાં આવે છે.
નિષ્ફળ પ્રક્રિયાના કિસ્સામાં ભવિષ્યના હેતુઓ માટે નિર્મિત કોઈપણ વધારાના ગર્ભને ફ્રીઝ કરી શકાય છે.
6. પ્રાપ્તકર્તાની એન્ડોમેટ્રાયલ તૈયારી અને એમ્બ્રોયો ટ્રાન્સફર:
પ્રાપ્તકર્તાને ગર્ભના પ્રત્યારોપણમાં મદદ કરવા માટે લ્યુટેલ સપોર્ટ દવાઓ સૂચવવામાં આવે છે.
અલ્ટ્રાસાઉન્ડ માર્ગદર્શનની મદદથી 1 અથવા 2 તંદુરસ્ત ગર્ભ પ્રાપ્તકર્તાના ગર્ભાશયમાં સ્થાનાંતરિત થાય છે.
7. ગર્ભાવસ્થા પરિક્ષણ:
એમ્બ્રોયો ટ્રાન્સફર પછીના બે અઠવાડિયાની રાહ જોયા પછી રક્ત સગર્ભાવસ્થા પરીક્ષણ કરવામાં આવે છે અને તપાસ કરવામાં આવે છે કે પ્રક્રિયા સફળ હતી કે નહીં. ગર્ભાવસ્થાના પરિણામ નક્કી કરવા માટે રક્તમાં એચસીજી સ્તર માપવામાં આવે છે.
નિષ્કર્ષ:
ઈંડા દાન સાથે આઈવીએફ એ સ્ત્રીઓ માટે આશા છે જે વિવિધ કારણોસર માતૃત્વ પ્રાપ્ત કરી શકતી નથી. જો કે, એ જાણવું અગત્યનું છે કે ઇંડા દાતા સાથે આઈવીએફની સફળતાનો દર પ્રાપ્તકર્તા અને દાતા બંને પર આધાર રાખે છે. પ્રાપ્તકર્તા પરિબળો જે અસર કરે છે તે વય, એન્ડોમેટ્રાયલ જાડાઈ, શરીરનું વજન, ગર્ભાશયની સ્થિતિ, ગર્ભની ગુણવત્તા, વગેરે છે. દાતા પરિબળોમાં વય અને પુનઃપ્રાપ્ત થયેલા પુખ્ત ઉસાઈટ સંખ્યાનો સમાવેશ થાય છે. ઇંડા દાન સાથે આઈવીએફ સંબંધિત તમારા વિકલ્પો જાણવા માટે આજે જ અમારા એઝપેર્ટ ફર્ટિલિટી નિષ્ણાતોનો સંપર્ક કરો.